MEDIO AMBIENTE

OS VOLCÁNS ÚNENSE ESTA SEMANA AO CALENDARIO DE XEORRUTAS DO PROXECTO DO CABO ORTEGAL

Ao longo deste mes de agosto recén estreado, os concellos implicados no proxecto de xeoparque reforzan o programa de xeorrutas cun total de 33 saídas guiadas polo experto Francisco Canosa. Nelas poderemos facernos unha idea moi precisa do grande valor xeolóxico tanto do Complexo do Cabo Ortegal -referente mundial pola presenza de rochas pouco frecuentes na superficie do planeta- como doutros puntos do territorio menos coñecidos pero igualmente valiosos desde un punto de vista científico e turístico. Nesta primeira semana hai de novo percorridos que combinan costa e interior: a Xeorruta do Cromo, a do Limo, a das Praias das areas negras -completa a data de hoxe-, a Xeorruta por Mina Piquito -a piques de completarse-, a das Pías, a dos Aguillóns e, novidade, a Xeorruta dos Volcáns pola zona de Loiba. Ademais, a empresa Rutas Cedeira tamén organizou para o xoves un itinerario marítimo entre o peirao vello da vila e Cabo Ortegal que, ademais de levar días completo, está moi pendente das previsións meteorolóxicas en canto á forza do vento.

Martes 2 de agosto, 10:00 a 16:00h: Xeorruta do Granate (Concello de Cedeira). Máximo 15 prazas. Esta ruta discorre por un pequeno sendeiro de pescadores desde o Santuario de Santo André ata a enseada das Cortes, onde se observa unha ampla variedade de rochas moi rechamantes -entre elas algunhas con presenza de granates- tanto pola súa cor como pola súa textura, así como un salientable número de estruturas xeolóxicas que poñen de manifesto a intensa deformación que afectou a esta rexión hai 350 millóns de anos.

Esta ruta xeolóxica é para moitas das persoas que xa a fixeron unha das máis espectaculares de todas cantas se ofrecen pola zona. Hai que ter en conta que é un percorrido de dificultade alta, debido ao desnivel que acumula e á presenza de tramos con pedra solta, polo que é preciso levar un calzado con bastante debuxo na suela e a poder ser que protexa os nocellos. Debido á duración da actividade tamén se recomenda levar comida lixeira -barras enerxéticas, froita ou outros sólidos- ademais de auga. Máis info e reservas aquí.

Mércores 3 de agosto, 10:00 a 14:00h.: Xeorruta dos Volcáns (Concello de Ortigueira). Máximo 20 prazas. Trátase dunha andaina duns 7 quilómetros de dificultade media que nos levará ao extremo leste do territorio incluído no proxecto de xeoparque. Alí, na zona da praia do Picón e dos cantís de Loiba -onde se encontra o famoso banco- descubriremos a violenta actividade volcánica de hai arredor de 470 millóns de anos que quedou testemuñada nas rochas. Tamén veremos os depósitos de cantos rodados que viaxaban en grandes icebergs cando o que hoxe é Galicia se encontraba preto do Polo Sur do noso planeta. Máis info e reservas aquí.

Mércores 3 de agosto, 16:30 a 20:30h: Xeorruta do Limo (Concello de Cariño). Máximo 20 prazas. Esta ruta polo macizo do Limo permitirá descubrir formacións rochosas moi singulares (principalmente peridotitas), que co paso do tempo adquiren formas sumamente curiosas e rechamantes.

O percorrido discorre polos cantís máis verticais da Serra da Capelada, o que fará desta visita xeolóxica unha oportunidade única para coñecer a zona lindeira co corte costeiro de Herbeira, máis elevado pero menos pendente. Máis info e reservas aquí.

Xoves 4 de agosto, 10:00h a 14:00h: Xeorruta da Praia das Areas Negras (Concello de Cedeira). Máximo 15 prazas (completas). Esta ruta xeolóxica é unha das estrelas do proxecto pola súa exclusividade e, de feito, para esta data xa non hai reservas dispoñibles. Con todo, aconsellamos consultar a central de reservas entre hoxe e o mércores por se fose o caso de que houbese algunha cancelación.

Os areais de Teixidelo están considerados os únicos de area negra non volcánica do mundo e o traxecto ata eles ofrece a posibilidade de admirar os cantís máis elevados da Europa continental desde a súa parte máis baixa. A andaina de ida e volta -de dificultade alta- tamén pasa preto da fervenza que bate en épocas chuviosas a escasos metros das ondas, así como por un fermoso val que presenta todas as características dunha orixe glaciar.

É moi recomendable levar vara ou bastón, protección solar, auga e algo de comer (froita, barras enerxéticas, mellor algo lixeiro). Máis info e reservas aquí.

Ese mesmo día pola tarde, ás 17:00h, Rutas Cedeira ten completa a capacidade da súa lancha rápida para facer a viaxe marítima entre a vila e o Cabo Ortegal, pasando precisamente por diante de Teixidelo. Segundo informan desde a empresa de turismo activo a saída vai depender do estado do mar, posto que as previsións meteorolóxicas apuntan á posibilidade de mar combinada -mar de fondo e mar de vento- con ondas de 1,5 metros.

Sábado 6 de agosto, 10:00 a 12:00 e 12:10 a 14:10h: Xeorruta de Mina Piquito (Concello de Moeche). Só 1 praza dispoñible para a primeira quenda. Neste itinerario entraremos no antigo xacemento de cobre de Mina Piquito, en activo até finais dos anos 60. As galerías da mina constitúen hoxe un dos espeleotemas máis rechamantes do noroeste peninsular, no que destacan as estalagmitas e estalactitas de azuis e verdes de grande viveza que se foron formando desde que se clausurou a explotación.

A entrada farase en dúas quendas, unha ás 10:00h e outra ás 12:10h. A reserva en liña require escoller un dos dous horarios dispoñibles. No primeiro turno só queda unha praza dispoñible e para o segundo xa non hai ningunha, agás as que poidan librarse por mor de cancelacións de última hora durante esta semana (a dispoñibilidade actualízase automaticamente na web). Máis info e reservas aquí.

Sábado 6 de agosto, 16:30 a 20:30h: Xeorruta das Pías (Concello de San Sadurniño). Máximo 20 prazas. Sen saírmos do territorio interior do proxecto de xeoparque, nesta xeorruta achegarémonos á confluencia da grande burbulla magmática do Forgoselo e da falla xeolóxica pola que discorre o río Castro para ver fenómenos ben interesantes.

O punto de encontro é impoñente castelo de Naraío, situado a 30 metros de altura sobre un rochedo xusto á beira do val estrutural, tendo de fronte os grandes desniveis do bloque granítico do Forgoselo, de onde veu a pedra para a súa construción.

Desde o castelo descenderase até a fervenza de Riolimpo, punto onde se observan as fases iniciais das pías e marmitas de xigante formadas por erosión, ademais de ver claramente a diferencia entre os materiais dun e outro lado do río. O percorrido remata na zona de Racamonde -cómpre subir o coche- chea de exemplos de bolos, pedras cabaleiras, pías, acanaladuras e tafonis que non se atopan en ningún outro lugar do territorio aspirante a obter a distinción da UNESCO. Máis info e reservas aquí.

Domingo 7 de agosto de xullo, 10:00 a 14:00h: Xeorruta do Cromo (Concello de Cedeira). 20 plazas. Partindo do Cruceiro de Teixidelo -preto de onde se encontra o monumento a Leslie Howard- iremos bordeando a costa até Herbeira. Unha zona espectacular polas vistas, pero tamén por ser paraíso das rochas ultramáficas e de materiais como a cromita, a magnetita, a morenosita, a zaratita ou a andradita.

No percorrido pararemos en puntos onde, ademais de minerais ricos en cromo, tamén se atoparon acumulacións de platino. A visita tamén permite apreciar unha falla que fende toda a Serra da Capelada. Máis info e reservas aquí.

Domingo 7 de agosto, 16:30 a 20:30h: Xeorruta dos Aguillóns (Concello de Cariño). Máximo 20 prazas. Coñecerase de primeira man a maior concentración de ecloxitas de todo o planeta. As ecloxitas son rochas formadas en condicións de altas presións e temperaturas na parte máis próxima a nós do Manto terrestre e que, por este motivo, son difíciles de ver en superficie. Toda a zona que se visitará o domingo foi obxecto de numerosas investigacións científicas nas últimas décadas -sobre todo a parte máis ao norte, onde emerxen os Aguillóns- porque a súa análise permite extraer datos sobre o que ocorreu e ocorre no interior do planeta.

Será unha auténtica “viaxe ao interior da Terra” sen deixar de ver a luz do día na que tamén haberá tempo para descubrir as formacións xeolóxicas que aparecen en San Xiao do Trebo, orixinadas neste caso pola fusión de outros materiais.

O percorrido consta de 3 paradas e o desprazamento entre elas realizarase en coches particulares. Ten unha dificultade media, debido á presenza de tramos con certa pendente, polo que é preciso levar un calzado cómodo e axeitado para ese tipo de terreos. Máis info e reservas aquí.

SEN PRAZAS EN DÚAS DAS CINCO XEORRUTAS QUE OFRECE ESTA SEMANA O PROXECTO DE XEOPARQUE DO CABO ORTEGAL

Ao longo desta última semana de xullo, os municipios promotores do proxecto de xeoparque teñen organizadas cinco saídas para descubrirmos as peculiariedades xeolóxicas do noso territorio. Neste sentido volveremos ter oportunidade de percorrer o litoral norte cos percorridos dos concellos de Cedeira e Cariño -as xeorrutas dos Cantís, do Litoral, dos Aguillóns e das Areas Negras- e tamén co preparado polo Concello de Valdoviño, a Xeorruta do Arsénico, novidade no programa deste verán. Tanto para este último, previsto para o xoves á tarde, como para o das Areas Negras, que baixará o domingo á praia de Teixidelo, xa non hai prazas dispoñibles. Ademais tamén está completa a xeorruta marítima que ofrece a empresa Rutas Cedeira na tarde do 31.

As reservas para as rutas con prazas dispoñibles hai que facelas obrigatoriamente en liña a través da aplicación habilitada este ano na nosa web, onde se pode gardar sitio en calquera itinerario a varias semanas vista e cun custe por persoa de 9€, reintegrables ata 24 horas antes no caso de cancelación.

O programa da semana inclúe, como principal novidade, o percorrido do Arsénico pola costa de Meirás, en Valdoviño, atendendo a cuestións como as fallas, o vulcanismo, a formación da lagoa ou o sistema dunar da Frouxeira. Porén, un dos aspectos que se verán con máis detemento son as acumulacións de arsenopirita na contorna da capela do Porto e outros puntos do litoral que foron explotadas na primeira metade do século XX. Da actividade mineira quedan vestixios en forma de galerías e socavóns que nos falan da penosa extracción dun material que tamén contiña metais coma o ouro ou a prata.

Esta ruta logo completou as 20 prazas ofertadas e, por este motivo, quen queira facela deberá anotarse na saída do 21 de agosto (10:00h) e sen demorarse moito, xa que no momento de redactar esta información só quedan cinco por cubrir.

Outra que está completa para este domingo é a Xeorruta da Praia das Areas Negras do domingo pola mañá, aínda que nese caso teremos máis oportunidades de facela, concretamente o xoves 4 de agosto, o domingo 14, o martes 23 e, xa en setembro, os días 4 e 10. As reservas para calquera deses días poden tramitarse desde esta ligazón.

As outras tres rutas xeolóxicas onde hai sitio son as seguintes:

Xoves 28 de xullo, 10:00 a 13:00h.: Xeorruta do Litoral (Concello de Cedeira). Trátase dunha andaina de 8 quilómetros que se fai sen moito esforzo nunhas tres horas (cómpre ter costume de camiñar). Sáese da oficina de turismo, visítase a praia da Magdalena e prosegue pola contorna do porto de Cedeira e parte da marxe leste da boca da ría. Nese camiño veremos a deformación das rochas e a xeomorfoloxía mariña e fluvial, pero tamén haberá tempo para visitar o xacemento arqueolóxico de Punta Sarridal. Máis info e reservas aquí.

Sábado 30 de xullo, 10:00 a 14:0h: Xeorruta dos Aguillóns (Concello de Cariño). Máximo 20 prazas. Coñecerase de primeira man a maior concentración de ecloxitas de todo o planeta. As ecloxitas son rochas formadas en condicións de altas presións e temperaturas na parte máis próxima a nós do Manto terrestre e que, por este motivo, son difíciles de ver en superficie. Toda a zona que se visitará o sábado foi obxecto de numerosas investigacións científicas nas últimas décadas -sobre todo a parte máis ao norte, onde xorden os Aguillóns- porque a súa análise permite extraer datos sobre o que ocorreu e ocorre no interior do planeta.

O percorrido consta de 3 paradas e o desprazamento entre elas realizarase en coches particulares. O percorrido ten unha dificultade media, debido á presenza de tramos con certa pendente, polo que é preciso levar un calzado cómodo e axeitado para ese tipo de terreos. Máis info e reservas aquí.

Sábado 30 de xullo, 16:30 a 19:30h: Xeorruta dos Cantís (Concello de Cedeira). Máximo 20 prazas. O sábado á tarde temos un percorrido doado desde o miradoiro do Chao do Monte -preto de Santo André- para descubrirmos a Serra da Capelada, unha salientable estrutura xeolóxica de máis de 400 m de altitude. No camiño observaranse distintos tipos de rochas que hai millóns de anos se atopaban a 70 km de profundidade, algo que podemos ver en varios lugares do Complexo Xeolóxico do Cabo Ortegal, exemplo único do denominado contexto xeolóxico do Oróxeno Varisco Ibérico. Máis info e reservas aquí.

Fotos das antigas galerías das minas de arsénico de meirás (César Galdo)

“DESCOBRE CEDEIRA” PERMITE AOS VISITANTES COÑECER MÁIS A CONTORNA DA VILA A TRAVÉS DE CATRO ROTEIROS

A través do programa “Descobre Cedeira”, o Concello da vila ofrece un ano máis aos visitantes a posibilidade de coñecer polo miúdo algúns dos emprazamentos máis destacados da súa contorna. Para este período estival (ata mediados de setembro) programáronse dezaoito excursións repartidas en catro roteiros, un máis que en edicións precedentes. Así, ás xa clásicas visitas ao casco urbano, a península de Robaleira ou Santo André de Teixido, se engaden agora saídas tamén pola serra da Capelada, en todos os casos coa dirección dunha guía titulada.

O programa arrincou esta mesma semana cunha excursión pola localidade que se repetirá os días 28 deste mes, o 10 e 30 de agosto e o 12 de setembro. O roteiro, que parte da oficina de turismo, ten unha duración de tres horas (10.00 a 13.00 horas) e unha dificultade baixa. Durante a mesma, os visitantes saberán máis da historia da vila e das súas tradicións visitando o casco antigo, o Castelo da Concepción ou o Castro Sarridal.

Hoxe mesmo arrincaron tamén os roteiros da Pedra Chantada, unha das grandes novidades da oferta para este 2022, pois permitirán aos visitantes descubrir a excepcional riqueza natural e paisaxística da Capelada, con visita a varios dos seus miradoiros máis destacados e ao curro. A proposta repetirase o 26 deste mes, o 8 de agosto e o 1 de setembro. Neste caso, as expedicións partirán da Estación de Servicio A Trabe e prolongaranse durante tres horas (10.00 a 13 horas).

O Roteiro dos Tesouros é outra das suxestións clásicas desde programa para gozar tamén das excelencias naturais da vila. Desde a praia da Madalena, os participantes accederán á península da Robaleira, ao faro e a cala de Cerdeiras, gozando dunhas magníficas vistas da ría e do porto cedeirés. Pódense reservar prazas para as excursións que se celebrarán o 18 deste mes, o 2 e 23 de agosto e o 6 e o 18 de setembro. Como nas anteriores, a dificultade é baixa e a duración do percorrido será de tres horas (10.00 a 13.00 horas)

Un pouco máis esixente en canto a dificultade (media) e duración (cinco horas) é o Roteiro de Santo André de Teixido, que parte ás dez da mañá da igrexa de Régoa e para o que se recomenda levar xantar, pois a chegada está prevista en torno ás cinco da tarde. As datas fixadas para esta excursión son o 20 deste mes, o 4 e o 25 de agosto e o 8 setembro.

Todas estas actividades son gratuítas, porén, posto que as prazas son limitadas, as persoas interesadas deben tramitar a súa inscrición previa de forma presencial na Oficina de Turismo de Cedeira, a través do teléfono 981 48 21 87 ou no correo electrónico mar.lopez@cedeira.gal. Recoméndase acudir a todas elas con calzado axeitado, bastón, auga, froita e chuvasqueiro.

O interese que espertaron as primeiras visitas permite augurar que o programa “Descobre Cedeira” mellorará os números da pasada edición en canto a afluencia. Entón foron case duascentas persoas as que participaron nas excursións propostas. Unha cifra que podería superarse tendo en conta que, como apunta Mar López, técnica de Turismo, neste 2022 na vila pálpase desde xuño a presencia dun maior número de visitantes, xa non só nacionais, senón tamén estranxeiros, coma antes da pandemia.

A todos eles están dirixidas estas excursións, pero tamén aos propios veciños de Cedeira que estean interesados en coñecer máis polo miúdo e ver con outros ollos moitos dos emprazamentos polos que pasan decotío.